Zemin Büyütmesi Hakkında
Bir arazide lokal koşullara bağlı olarak oluşabilecek zemin büyütmesinin belirlenmesi, geoteknik deprem mühendisliğinin önemli konularından birini oluşturmaktadır.
Yerel zemin koşullarına bağlı olarak yapılan tasarımlar geoteknik deprem mühendisliğinde büyük önem arz etmektedir. Sismik dalgalar, anakayadan yüzeye doğru hareket etmekte ve zemin tabakalarının özelliklerine göre değişim göstermektedir. Böylece tabakaların hissettikleri dalga frekansı ve genliği önemli ölçüde farklılaşmaktadır. Zemin tabakaları bazı frekanstaki dalgaları sönümlerken bazılarını da büyütmektedir. Yüzeye yakın tabakalarda deprem dalgalarında meydana gelen genlik artışları zemin büyütmesi olarak tanımlanmakta ve yapıların tasarımında önemli rol oynamaktadır. Yapıların dinamik yükler altında tasarımı için depremin zemin yüzeyindeki özelliklerini ve buna karşılık zeminin dinamik davranışlarının bilinmesi büyük önem arz etmektedir. 2018 yılının başında Türkiye Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından yeni bir bina deprem yönetmeliği yayınlamış (TBDY) ve 1 Ocak 2019 itibariyle kullanılmak koşuluyla dizayn sırasında takip edilecek metodoloji sunularak yeni yönetmeliğin kullanılması şart koşulmuştur.
Anakaya seviyesinde bir kaynaktan açığa çıkan enerjinin oluşturduğu sismik dalgalar yayılımları sırasında, içinden geçtikleri ortamların özelliklerinden etkilenmekte; süre, frekans ve genliklerinde değişimler olabilmektedir. Deprem dalgalarının yüzeye yakın zemin tabakaları içinden geçerken genliklerinde meydana gelen artış zemin büyütmesi olarak tanımlanmaktadır. Zemin büyütmesi anakaya derinliği, zemin tabakalarının kalınlığı, cinsi ve dinamik özellikleri, tabakaların yanal süreksizliği ve topografik özellikler gibi yerel koşullardan etkilenmektedir.